ALİ UZUN KAZAKİSTAN GEZİSİNİ DEĞERLENDİRDİ

Antalya A-Z Tohum’da Ziraat Yüksek Mühendisi, Akçakoca lı adamı  Ali  Uzun, Bir Hafta Önce Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) ve Kazakistan a Yaptığı Geziyi Değerlendirdi.Uzun Konuşmasında Şunlara Yer Verdi Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) ve Kazakistan Gezi Notları  54 tohum firması ile beraber katılım sağladığımız Türk Devletleri Tarım Bakanları Toplantısı bizler için sadece bir ekonomik form olmaktan öte neredeyse 100 yıldır ilişkilerimizin kesildiği medeniyet coğrafyamıza bir serencam etmek niteliğinde oldu . Sultan Alparslan’ın kız kardeşi Ayşe Bibi , Hoca Ahmet Yesevi ve hocası Arslan Baba türbe ziyaretlerimizin de yer aldığı 5 günlük Kazakistan gezimizden hem manevi olarak istifade ettik hem de ata yurdumuz ile ileride yapmayı planladığımız işbirlikleri için ilk adımlarımızı attık . Türk Devletleri Teşkilatı Türkiye’nin başı çektiği 5 Türk Devletinin oluşturduğu birlik olan TDT ,uluslarası  bir işbirliği kuruluşu gibi başlamış olsa da yeni güç odaklarının oluştuğu günümüz dünyasında yakın bir gelecekte siyasi birliğe dönüşmesi de kaçınılmaz olacaktır . Türkiye ,Azerbaycan,Kazakistan ,Özbekistan ve Kırgızıstan’ın üye olarak ,  Macaristan,Kuzey Kıbrıs ve Türkmenistan’ın ise gözlemci statüsünde olduğu TDT ‘nin 3. Tarım Bakanları Toplantısı 19 Mart 2024 ‘te Kazakistan’ın Taraz şehrinde gerçekleşti .Ülkemizi temsilen katılım sağlayan Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı Sn .Ebubekir Gizligider ve Türk heyeti olarak bizler de 3 gün boyunca toplantı ,form ve Nevruz kutlamaları etkinliklerine katılım sağladık . TDT ‘ı ülkeleri 160 milyon nüfusa , 1.5 trilyon dolar gayri safi milli hasılaya, 49 milyon hektar tarım yapılabilen alana ,230 milyon ton tarımsal üretim miktarına ,779 milyon baş hayvan varlığına sahip .  Toplam yüzölçümümüz ise 4.242.362 km2. Türkiye TDT’ye üye olan 5 ülkeden biri olarak üzerine düşen her şeyi başat aktör olarak yapmaya hazır olduğunu her platformda gösteriyor . Tarım Sektörü Olarak TDT  ECOSA, Ekonomik İşbirliği Ülkeleri Tohumcular Birliği (Türkiye, Pakistan, İran, Azerbaycan, Kırgızistan, Kazakistan, Afganistan, Türkmenistan, Tacikistan ve Özbekistan) arasında tohum ticaretinin geliştirmek amacıyla 2009 yılında Türkiye öncülüğünde kurulan bir birlik .TDT ‘nin 3. Tarım Bakanlığı Toplantısının yapıldığı tarihlerden ECOSA ‘nın da 8. Kongresi gerçekleştirildi .Birliğe üye 54 Türkiye tohumculuk firması 100 ‘ün üzerinde da iş insanı ile bir nevi Kazakistan’a çıkartma yapmış gibi olduk .Bunda Türkiye’nin Türk Devletleri Teşkilatı’ndaki başar rolünü göstermesi açısından çok önemliydi . Özelde tohum,genel de ise tarım potansiyeli açısından toplantılar ,paneller ve ikili iş görüşme formları sonrası üye ülkeler arası tarımsal ürünlerin ticareti ,ortak üretimi ,alım-satımı ,gümrüklenmesi gibi bir çok konu masaya yatırıldı . Tarım Bakanları Toplantısından ise 5 ülke arasında ‘Ortak mevzuat ‘ hazırlıkları yapılması kararlaştırıldı .Yani aldığımızı verdiğimiz daha rahat gümrüklerden geçimini sağlama yapabilme adına mevzuat çalışmaları başlatılınız oldu .Bu da üye ülkeler arası tarımsal ticaretin rahat yapılabilmesini ve TDT’nin ticaret hacminin artmasını sağlamsı açısından önemli bir adım oldu . Kazakistan Özelinde Tarım 2.725.000 km yüzölçümü ile dünyada 9. sırada olan ülke ,kişi başına düşün toprak alanı ile dünyada 2. sırada . Nüfusu ise 20 milyon olan ülkede 25 milyon hektar tarım yapılabilir alan mevcut . Tarım konusunda Türkiye’li yatırımcılar açısından  arazi ,doğal kaynaklar ,enerji ,işçilik ve jeopolitik olarak bir çok avantaja sahip .Özellikle hayvancılık konusunda geniş çayır -meralara ve yem bitkisi yetiştirebilecek tarım alanlarına sahip Kazakistan Türkiye ‘nin et ihtiyacını karşılamak için de potansiyel fırsatlara sahip . Ülke yabacı yatırımcılar için kolaylıklar ve yatırım teşviki gibi imkanlar sunması açısından da avantajlı durumda.Özellikle sera yatırımları için teşvik veriliyor ,yatırımın yarısı devlet tarafından karşılanıyor.Çin’le 1500 km ‘ye yakın sınırı olmasından dolayı tedbiren tarım arazisi kiralanmasına izin vermemekle beraber yatırım yapmak amacıyla kiralamaya izin veriyor . Sonuç olarak Türk Devletleri Teşkilatı hem Türkiye için hem de üye olan diğer Türk Devletleri için gelecek açısından büyük öneme sahip .Bizler de bu birlikteliğin tohumlarını yeşerten öncüler olarak bir hayra vesile olmanın sevincini yaşayabilirsek ne mutlu bize diyeceğiz .