Seyahat endüstrisinin üç temel ayağından biri olan havayolu ulaşımında yaşanan sorunlar, hem kamu yönetimi hem de sektörde gözlerin bu alana çevrilmesine neden oluyor.
Sivil havayolu taşımacılığında sorunlar yalnız belli ülkelerde değil her yerde yaşanıyor.
Türkiye’de ise sivil havacılık, turizm sektörünün gelişmesinde önemli rol oynadığı gibi hem genelde hem de belli pazarlarda yaşanan sorunların da nedeni oldu.
Bunlardan tipik olanı 2000’li yıllarda Türkiye Hollanda pazarından aldığı turist ile ilk sıraya çıkmışken Onur Air uçağının havaalanında uğradığı kaza ile, Türkiye bu pazarda uğradığı kayıp hâla telafi edilemedi.
Bir havayolu işletmesinni yöneticisi Türkiye'de özel sektör havayollarının turizmin genelinde, özellikle de tur operatörlüğünü gelişmesinde, tur operatörlerinin de havayolu ulaşımının gelişmesinde önemli katkısı olduğunu söyledi
Bu yıl, Türkiye’nin turizmde dibe vurmasından sora yeniden toparlanmasında lokomotif rol oynayan Rusya’daki yükselişin devam ettirilip ettirilmeyeceğinde, bu ülkede geçen yıl meydana gelen havayolu şirketlerinin batması Rusya sivil havacılık yönetiminin bu alanda yönelik getirdiği kısıtlamalar ve iflaslar nedeniyle doğan boşluğu dolduracak yeni havayolu şirketlerinin olmamasından dolayı tur operatörleri uçak sorunu yaşanabileceğini söylüyor.
Havayolu taşımacılığında yaşanan bu sorunlardan hareketle Ekin Grubu Araştırma Birimi Türkiye’deki özel sektör sivil havayolu sektörünün durumunu inceledi.
İncelemeye göre Türkiye’de özel sektörün bu alanda faaliyet göstermesine izin veren 1983’te çıkan 2920 sayılı yasanın yayınlanmasından bu yana özel sektör 85 havayolu şirketi kurdu. Bunlardan 69’u battı. Halen işletmede olan yolcu ve kargo taşımacılığı yapan özel sektöre ait havayolu şirketi 16.
Araştırmaya göre 2004-2017 yılları arasında yeni havayolu kurulmadı. Buna karşılık bu dönemde 14 havayolu iflas etti ya da kapandı.
Araştırmaya göre özel sektör ençok 1990’lı yıllarda havayolu şirketi kurdu. 1990-2000 yılları arasında 28 özel sektör havayolu kuruldu.
Batan/kapanan özel sektör havayolu şirketleri
Active Air
Air Alfa
Air Anatolia
Air Rose
Akdeniz Airlines
Albatros Airlines
Anadolu Airlines
Anadolu Express
Anex
Antalya Airways
Avia Cargo System
BAL
Baron Air Cargo
Birgenair
Bogazici Airlines
Bosphorus Airways
Bosphorus European Airways
Bursa Airlines
Cargo Air Transport
Dardanel Air
Devlet Hava Yollari
Dogus Air
Ekspress Airlines
Euro Sun
Express Airlines
Fly Air
Global Air Cargo
Greenair
GTI Airlines
Han Air
Devlet Hava Yollari Isletmesi Idaresi
Holiday Airlines
Holland Air
Imsik
Istair
Istanbul Airlines
Karadeniz Airlines
Marin Air
Marmara Air
Mas Air
Nesu Air
Noble Air
Orbit Express Airlines
Pan Havacilik
Park Express
Rose Air
SKY Airlines
Sonmez Airlines
Sultan Air
Sunways
Talia Airways
Tayfunair
Tepe Hava Cilik
Türk Hava Taşımaclığı
Top Air
Torosair
Trans Anatolian Airlines
Trans-Asia Airlines
TRUVA
TUR European Airways
Turkish Express
TurkJet
Turkol
Turkuaz Airlines
United European Airways
UPS Turkey
VIP-Air
World Focus Airlines
Yesilkus Airlines